Η σύγχρονη Ελληνική κοινωνία συνιστά μια πολυπολιτισμική κοινωνία στην οποία εμπερικλείονται πολλές και διαφορετικές πολιτισμικές ομάδες, εξαιτίας του φαινομένου της μετανάστευσης. Η διαδικασία της μετανάστευσης, της μετακίνησης δηλαδή πληθυσμών από την χώρα προέλευσης και της εγκατάστασης τους στη χώρα υποδοχής, είναι μια στρεσογόνος διαδικασία τόσο για τους ενήλικες όσο και για τα παιδιά, τα οποία αποτελούν και το πιο ευαίσθητο τμήμα των μεταναστών.
Στη νέα χώρα τα παιδιά λαμβάνουν καθημερινά αντικρουόμενα μηνύματα κι εκτίθενται σε δυο διαφορετικά πολιτισμικά πλαίσια, σε εκείνο της χώρας προέλευσης, που εκφράζεται κυρίως μέσω του οικογενειακού περιβάλλοντος και σε αυτό της χώρας υποδοχής, που εκφράζεται μέσω της γλώσσας, των μέσων μαζικής ενημέρωσης, και κυρίως μέσω του σχολείου. Το σχολείο είναι ένα έντονα ανταγωνιστικό περιβάλλον ενώ συνιστά ταυτόχρονα και χώρο διακρίσεων εις βάρος των παιδιών των μεταναστών. Σε αρχικό στάδιο τα παιδιά έρχονται αντιμέτωπα με δυσκολίες εξαιτίας της ανεπαρκούς γνώσης της ελληνικής γλώσσας, όπως είναι η αδυναμία του παιδιού να κατανοήσει τα ελληνικά κείμενα και να συμμετάσχει στο διάλογο μαθητή-δασκάλου κατά τη διάρκεια του μαθήματος, καθώς και η κόπωση από την διπλάσια προσπάθεια, συγκριτικά με τους συμμαθητές του, που πρέπει να καταβάλλει για να ανταποκριθεί στις καθημερινές σχολικές του υποχρεώσεις. Στις δυσκολίες αυτές έρχεται να προστεθεί και η ρατσιστική συμπεριφορά που μερικά από τα παιδιά των μεταναστών αντιμετωπίζουν από τους συμμαθητές τους. Συνήθης τακτική αυτών των παιδιών είναι στη μετέπειτα σχολική τους πορεία να αποκρύπτουν την ταυτότητα τους είτε να επιδεικνύουν χαμηλότερης έντασης πολιτισμικά χαρακτηριστικά, φοβούμενοι μήπως υπάρξει κάποια διακριτική συμπεριφορά εις βάρος τους εκ μέρους των συμμαθητών τους. Για τα παιδιά αυτά η ετερότητα τους βιώνεται ως στίγμα, ως ένα μη επιθυμητό στοιχείο της ταυτότητας τους.
Η διεθνής βιβλιογραφία έχει δείξει ότι τα παιδιά με τη στήριξη του οικογενειακού τους περιβάλλοντος μπορούν να επιδείξουν ψυχική ανθεκτικότητα και να ξεπεράσουν τις αρχικές δυσκολίες, έτσι ώστε να προσαρμοστούν καλύτερα στο νέο τους περιβάλλον και στις νέες συνθήκες ζωής. Πολύ σημαντική σε θέματα μάθησης είναι η γονεϊκή συμμετοχή. Τέτοια μπορεί να είναι η τακτική επίσκεψη του γονέα στο σχολείο για να μαθαίνει για την σχολική πορεία του παιδιού, η φροντίδα του να είναι σωστά προετοιμασμένο για το σχολείο και η ενεργή συμμετοχή του σε σχετικά με το σχολείο θέματα, όπως είναι ο σύλλογος γονέων, οι σχολικές εκδηλώσεις, κ.α. Όμως οι μετανάστες γονείς έρχονται καθημερινά αντιμέτωποι με στρεσογόνους παράγοντες όπως ο ρατσισμός, η κοινωνική διάκριση, η οικονομική εκμετάλλευση, η επιβίωση, με αποτέλεσμα να φθείρονται τόσο πολύ σωματικά και ψυχικά και να μην έχουν δύναμη και χρόνο να ασχοληθούν περισσότερο με την πορεία των παιδιών τους στο σχολείο. Συνεπώς το κέντρο βάρους μετατοπίζεται από την οικογενειακή σφαίρα στο χώρο του σχολείου, ειδικότερα στον εκπαιδευτικό, ο οποίος ως προστατευτικός παράγοντας για την επάρκεια των παιδιών, έτσι ώστε να έχουν μια καλύτερη ζωή στο νέο αυτό περιβάλλον, με περισσότερες ευκαιρίες, θα πρέπει να είναι ενημερωμένος για τις αντίξοες συνθήκες που αντιμετωπίζουν τα παιδιά των μεταναστών και να έχει πλήρη γνώση του εκπαιδευτικού του ρόλου. Στην Ελληνική επικράτεια υπάρχουν περισσότερα από 26 διαπολιτισμικά σχολεία, περισσότερες από 500 προπαρασκευαστικές τάξεις και πάνω από 700 τμήματα ενισχυτικής διδασκαλίας, έτσι ώστε οι μαθητές να καλύψουν τυχόν κενά πάνω στην ύλη των μαθημάτων τους είτε φροντιστηριακά τμήματα για να καλύψουν τις τυχόν αδυναμίες τους στην ελληνική γλώσσα.
Αξίζει να επισημανθούν κάποιες πρωτοβουλίες που έχουν παρθεί στο παρελθόν από εκπαιδευτικούς σε συνεργασία με τους αλλοδαπούς γονείς, στοχεύοντας στο να έχει το παιδί ευκαιρίες τις οποίες θα μπορέσει να εκμεταλλευτεί έτσι ώστε να γίνει πιο ομαλή η προσαρμογή του στο νέο περιβάλλον. Τέτοια πρωτοβουλία ήταν η εθελοντική διδασκαλία της μητρικής γλώσσας από αλλοδαπό γονέα ο οποίος ήταν δάσκαλος στην πατρίδα του, κάποιες ώρες την εβδομάδα, σε συνεργασία με το σχολείο, έτσι ώστε τα παιδιά, κυρίως της δεύτερης γενιάς μεταναστών, να διατηρήσουν επαφή με σταθερά σημεία αναφοράς της χώρας προέλευσης τους, καθώς και η πρωτοβουλία κάποιων εκπαιδευτικών να παρέχουν εθελοντικά μαθήματα ελληνικής γλώσσας στους αλλοδαπούς γονείς, έτσι ώστε να έχουν κι αυτή την δυνατότητα να βοηθήσουν και να στηρίξουν τα παιδιά τους στην μαθητική τους πορεία.
Ολοκληρώνοντας θα κλείσω παραθέτοντας αυτολεξεί ένα περιστατικό έτσι όπως η Σ.Μ., αριστούχος κι αλλοδαπή φοιτήτρια του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, έπειτα από διάλογο που είχα μαζί της μας μου ανέφερε. Πέρυσι τέλη Μαρτίου συμπλήρωσα την αίτηση για να συμμετάσχω στο πρόγραμμα ERASMUS και να παρακολουθήσω ένα εξάμηνο σε Πανεπιστήμιο του Βελγίου . Στην αρχή οι αρμόδιοι με ενημέρωσαν ότι δεν γνώριζαν αν μπορούσα να συμμετάσχω εφόσον είμαι αλλοδαπή. Όποιον κι αν ρωτούσα μου έλεγε ότι δεν γνωρίζει, κι έτσι αποφάσισα να τηλεφωνήσω στο ΙΚΥ όπου με διαβεβαίωσαν ότι μπορώ να συμμετάσχω στο πρόγραμμα αυτό. Φέτος ξαφνικά μαθαίνω ότι πρέπει να βγάλω άδεια παραμονής για το Βέλγιο. Τελικά θα καταφέρω να πάω στο Βέλγιο, αφού προηγουμένως η όλη υπόθεση κατέληξε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Κατά τη γνώμη μου θα έπρεπε το Πανεπιστήμιο να παρεμβαίνει περισσότερο για να διευκολύνει τέτοιου είδους διαδικασίες, και να μας προστατεύει. Όλη αυτή η γραφειοκρατία μου στερεί πολλές δυνατότητες που θα με βοηθούσαν στην σύνταξη του βιογραφικού μου και στην μετέπειτα εξέλιξη μου στον επαγγελματικό τομέα, όπως είναι η παρακολούθηση κάποιου συνεδρίου σε κάποια χώρα του εξωτερικού.
ΛΙΤΣΗ ΓΙΟΝΥΣΑ-ΔΙΟΝΥΣΙΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου